این سه تیپ شخصیتی برخی ویژگی های مشترک دارند ، اما یکی نیستند.
اغلب اوقات آدم ها درونگرایان، همدل ها و بسیار حساس ها را با هم یکی فرض می کنند . اما گرچه این گونه های شخصیتی برخی ویژگی های مشابه دارند ، اما با هم یکی نیستند . پس فرقشان کدام است — و آیا شما خود را در یک یا چند مورد از این دسته بندی ها می بینید ؟
درونگرا
اخیراً شناخت زیادی درباره درونگرایان وجود دارد و تقریباً اکثر آدم ها حالا می دانند که درونگرا بودن به این معنا نیست که خجالتی یا ضد اجتماعی هستید . در واقع بسیاری از درونگرایان ، آدم های اجتماعی هستند که دوست دارند با معدودی از دوستان وقت بگذرانند . اما به نظر می رسد که درونگرایان به سرعت انرژی خود را از دست می دهند و برای تجدید قوا نیاز به اوقات تنهایی زیادی دارند . به همین دلیل است که درونگرا بیشتر ترجیح می دهد که در خانه بماند یا به جای صرف وقت با گروههای بزرگ ، فقط با یکی دو نفر وقت بگذراند .
درونگرا بودن امری ژنتیکی است ، و به دوپامین مربوط می شود . آنان که درونگرا به دنیا آمده اند ، از موقعیت های بیرونی مثل میهمانی های شلوغ انرژی نمی گیرند — و در نتیجه در چنین موقعیتی هایی سریعاً تخلیه انرژی می شوند
ضمن اینکه درونگرایان از انجام فعالیت های معناداری چون خواندن ، عادات خلاق و تعمق و درون نگری بسیار لذت میبرند .
اگر آدمی بسیار حساس ( HSP) هستید ، احتمال اینکه درونگرا باشید و نه برونگرا ، خیلی بیشتر است . بر اساس کتاب حساس از جین گرانمن ۷۰ درصد از آدم های بسیار حساس درونگرا هستند . پس شاید به همین دلیل است که بین این دو ویژگی یعنی درونگرایی و بسیار حساس بودن گیج می شوید . آدم درونگرای بسیار حساس می تواند بسیار مشاهده گر ، مراقب ، عاطفی و قادر به خواندن دیگران باشد — حتی اگر دیگران آنان را از پا درآورند . بگذریم ، شما می توانید درونگرا باشید ولی بسیار حساس نباشید . به این معنا که خیلی درگیر دیگران نباشید .اما مهم ترین نکته ای که روی رادار آدم های بسیار حساس وجود دارد ، این است که به مدت زمان بیشتری برای تنهایی نیاز دارند .
ضمناً:
▪حدودا ۳۰ الی ۵۰ درصد از جمعیت درونگرا هستند .
▪برخی درونگرایان نه همدل هستند و نه بسیار حساس.
▪ دربارهی مبحث درونگرایی تحقیقات زیادی شده ، بیش از تحقیقاتی که درباره دو مورد دیگر انجام شده است .
امپت (همدل)
در سالهای اخیر از واژه امپت بیشتر استفاده شده است .ابتدا معمولا در افسانه های تخیلی و در توصیف کسی به کار می رفت که از درک وضعیت عاطفی و ذهنی دیگران برخوردار بوده و توانایی های ماوراءالطبیعه دارد . گرچه هنوز هم از واژه امپت ، جنبه معنوی آن را در نظر می گیرند ، اما کاربرد عوامانه ای یافته است .
امروزه از واژه امپت ( همدل ) بیشتر در رابطه با توصیف کسانی استفاده می شود که متوجه عواطف اطرافیان خود هستند . موضوع صرفا این نیست که متوجه عواطف دیگران می شوند — بلکه بیشتر شبیه این است که درون دیگران را می خوانند .بنا به نظر دکتر اورلف این موضوع شامل علایم جسمانی نیز می شود . وقتی که بابت عواطف استرس زا تحت فشار قرار می گیرند ، ممکن است دچار حملات هراس ، افسردگی ، بیماری های مزمن یا نشانگان جسمانی شوند که درمان های سنتی پزشکی را به چالش می کشد.
به گفته اورلوف این توانایی هم جنبه موهبت دارد و هم مایه مصیبت است . بسیاری از امپت ها این احساس را دارند که نمیتوانند جلوی این حالت خود را بگیرند . یا سالیان سال طول می کشد تا یاد بگیرند که از میزان آن بکاهند . در نتیجه ، ممکن است به یکباره از حالت کاملا خوب به درآمده دچار استرس ، اضطراب زیاد و دیگر عواطف شوند — گاهی فقط به یک دلیل ساده ، مثلاً اینکه کسی وارد اتاق شده است . در ضمن توان مکش کردن عواطف دیگران ، بزرگترین توانایی ایشان است . باعث می شود که دیگران را عمیقاً حس کنند و پیوندهای عاطفی قوی را شکل دهند . از همین رو مراقبین ، دوستان و والدینی فوق العاده می شوند . مخصوصاً وقتی که دیگران استعدادشان را درک کرده و قدردان باشند .
همچون آدم های بسیار حساس ، امپت ها می توانند بسیار شهودی باشند ، و بنا به نظر اورلوف برای کاستن از فشار ، به اوقات خلوت و تنهایی زیادی نیاز دارند .
ضمنا :
▪امپت ها ممکن است درونگرا یا برونگرا باشند .
▪ تجربه «جذب کردن » عواطف دیگران می تواند به واسطه توجه به جزییات و علایم عاطفی ناخودآگاه ، و بعد درونی کردن آنها باشد ، بی آنکه حتی درکی از آن پیدا کنند .
▪بسیاری از امپت ها در عین حال آدم های بسیار حساس هم هستند .
آدم بسیار حساس (HSP)
همچون درونگرایان و امپت (empath)ها ،آدم های بسیار حساس نیز غالبا مورد بدفهمی قرار می گیرند. واژه حساس گاهی به عنوان یک ویژگی بد مدنظر قرار میگیرد ، گویی که نقصان است . اما حقیقت این است که بسیار حساس بودن یعنی اینکه شما در مقایسه با دیگران اطلاعات بیشتری را درباره دنیای پیرامون خود پردازش می کنید و الزاما به این معنا نیست که آدمی «زودرنج» هستید یا با کوچکترین ناملایمات ، بیش از دیگران گریه می کنند .
یعنی آدم های بسیار حساس:
▪ تجزیه و تحلیل عمیق مسایل و تشخیص ارتباط میان مسایل که دیگران اصلا متوجه آنها نمی شوند .
▪ مضطرب شدن یا زیاده از حد تحت تاثیر محرکات قرار گرفتن ، بخصوص در محیط های پرمحرک مثل میهمانی یا کلاس درس شلوغ .
▪متوجه نشانه ها شدن –همچون امپت ها — و احساس همدلی در قبال دیگران .
▪متوجه جزییات کوچکی می شوند که غالبا دیگران نادیده اش می گیرند .
به عبارت دیگر ، بسیار حساس بودن مولفه های عاطفی و حسی هردو را دارد . بسیاری از HSP ها شبیه به امپت empath ها هستند ، یعنی عمیقا عواطف دیگران را حس می کنند . بسیار حساس بودن یعنی به شدت به همه ورودی های حسی و نه فقط عاطفی ، گیرنده بودن .به همین خاطر است که در محیط های شلوغ و پرسروصدا یا پرسرعت در هم می شکنند ، حتی اگر عواطف پرتنشی وجود نداشته باشد .
درباره آدم های بسیار حساس نیز مانند درونگرایان پژوهش های خوبی انجام شده است . این ویژگی تا حد زیادی ژنتیکی است و به دلیل تفاوت های خاص در مغز است . ضمنا ویژگی سالمی است که در بیست درصد از جمعیت شیوع دارد .
ضمناً :
▪آدم های بسیار حساس ممکن است درونگرا یا برونگرا باشند.
▪به احتمال زیاد بسیاری ( و نه همه ) HSP ها ، همدل ( امپت) هم هستند .
▪بر اساس پژوهش های انجام شده ، امپت بودن و بسیار حساس بودن می تواند دو روی یک سکه هم باشند .
متضاد درونگرا ، همدل و بسیار حساس
متضاد درونگرا ، برونگراست. برونگرایان غالبا انرژی خود را از از محیط پیرامون خود می گیرند . میزان انرژی اجتماعی بالاتری از درونگرایان دارند و از بودن در اجتماع ، احساس رضایت زیادی می کنند .
متضاد آدم همدل و آدم بسیار حساس
گاهی به اشتباه متضاد همدل و بسیار حساس را فرد خودشیفته می شمارند . برداشتی که درست نیست. بسیار حساس بودن و همدل بودن ویژگی های سالم است . کمتر حساس بودن هم سالم است . آدم های کمتر حساس ، کمتر تحت تأثیر محرکات بیرونی قرار می گیرند . همان طور که بسیار حساس بودن در بسیاری از موارد موهبت است ، کمتر حساس بودن نیز می تواند موهبتی باشد –مخصوصا وقتی موضوع شلوغی یا محیط های پرتنش مثلاً محیط های صنعتی ، ارتشی و یا غیره مطرح باشد . این گونه اشخاص الزاما خودخواه یا خودشیفته نیستند .
همه ویژگی های شخصیتی به دلیلی وجود دارند . درونگرایی ، همدلی ، و بسیار حساس بودن همگی ارزشمند هستند . مهمترین نکته این است که یاد بگیرند چگونه از ویژگی خود بیشترین بهره را ببرند .
نویسنده: جیک هریسون
مترجم: مینو پرنیانی