اکثر والدین اظهار می‌کنند که فرزندشان از آغاز چنین بوده. کودکان حساس از همان بدو تولد نازک دل هستند. نسبت به صدا و تغییر حساس هستند. زود گریه می‌کنند و اگر از ایشان انتقاد شود، ماجرا را بسیار جدی می‌گیرند. البته که این ویژگی‌ها به خودی خود بد نیستند (دنیا به آدم‌های این چنینی و همدل بیشتری نیاز دارد.) زیاده از حد حساس بودن می‌تواند مشکلاتی در قضاوت اجتماعی ایجاد کند.
کودکان بسیار حساس بلد نیستند نسبت به آزارهایی که می‌بینند از خود به خوبی حمایت می‌کنند. به جای نادیده گرفتن و جاخالی دادن، این آزارها را به شدت به خود می‌گیرند، و باعث می‌شوند این ویژگی مادرزادی بر سر راه دوستی‌شان مانع ایجاد کند.
نمی‌توانید خلق و خوی مادرزادی فرزندتان را تغییر دهید و البته نباید هم چنین کنید: طبع حساس داشتن نوعی توانایی و دارایی محسوب می‌شود و بهتر است به کودکتان یاد دهید قدر این ویژگی مثبت را بداند.
ضمناً وظیفه والدین تغییر شخصیت ذاتی کودک نیست، بلکه کمک به کنار آمدن موفقیت آمیز و چگونه واکنش نشان دادن است. با این کار تأثیر مثبتی بر تقویت استعداد خوش قلبی کودکتان کرده و به بقا ایشان در دنیایی که چندان حساس نیست، کمک می‌کنید.
۱. به احساسات کودکتان احترام بگذارید
کودک حساستان انسانی ست صاحب عواطف. در نتیجه احساسات وی را به رسمیت بشناسید. این کار باعث می‌شود که او خود را باز کرده و نگرش‌هایش را مطرح کند.
⏺️ “به نظر تحت فشاری.”
⏺️” خیلی متاسفم که ناراحتی. هروقت کمی آروم شدی، بیا درباره‌اش صحبت کنیم.”
⏺️”میدونم که از دست دوستت که مسخره‌ات کرده خیلی عصبانی هستی.”
۲. به فرزندتان یاد دهید واکنش‌های خود را کنترل کند.
به فرزندتان اصرار کنید که می‌تواند نوع واکنش به کودک دیگر را انتخاب کند.
⏺️” نمی‌توانی آنچه دیگری می‌گوید، یا انجام می‌دهد را کنترل کنی، ولی می‌توانی واکنش خودت را کنترل کنی. “
⏺️” نمی‌توانی جلوی بدجنسی آن بچه را بگیری، اما اگر تمرین کنی، می‌توانی یاد بگیری که وقتی رویت اسم‌های بد می‌گذارند، گریه نکنی. “
⏺️ ” هیچوقت ازت نمیخوام که آدم مهربونی نباشی. یکی از بهترین خصوصیات تو همین است، اما میتونی یاد بگیری که چکار کنی تا صورتت حالت غم نداشته باشه. “
۳. ظاهر غلط را تبیین کنید.
فرض نکنید که کودکتان می‌داند که چه کرده که بچه دیگر چنان رفتار غلطی از خود نشان داده. شاید او ادا اصول، اخم، لب و لوچه آویزان (یا هر چیز دیگری) را مدتهاست که بدون اینکه بداند، انجام می‌دهد. در نتیجه وقتی فقط خودتان دوتا هستید، این موارد را مشخص کنید:
〰️”متوجه شده‌ام که وقتی ناراحتی، صورتت یک مدل خاصی می‌شود.”
〰️”به نظرت دوستت وقتی این ظاهر را به خودت می‌گیری با تو ادامه میده یا تنهات می‌گذاره؟ وقتی این قیافه را به خودت می‌گیری، بچه‌ها چه واکنشی از خودشون نشون میدن؟”
〰️ “بیا ببینیم چکار میتونیم بکنیم که وقتی ناراحتی قیافه‌ات طوری نباشه که بچه‌ها ازت دوری یا ناراحتت نکنند. “
بله متوجه که کار دشواری است، ولی این روشی مؤثر است که در مؤسسات رشد، در رابطه با هزاران کودک اجرا شده و به تمرین و تشویق زیادی نیاز دارد.
۴. رفتارهای جایگزین را آموزش دهید
اگر زود اشکش در می‌آید، باید یاد بگیرد به جای گریستن چکار می‌تواند بکند. درباره جایگزین‌ها صحبت کنید و بعد فرزندتان آنچه دوست دارد را خودش انتخاب می‌کند.
⬅️ به جا و مکانی بسیار خوشایند فکر کند و به جای گریستن، خود را آنجا تجسم کند.
⬅️سریع راه برود.
⬅️سینه‌اش را صاف کند و زبانش را در دهانش بچرخاند.
⬅️تا ده بشمارد.
⬅️ درون سر خود آواز بخواند.
⬅️ نفسی آرام و عمیق بکشد.
برای اینکه ” گریه کردن” را با رفتارهای مورد علاقه خود جایگزین کند، به تمرین و تکرار نیاز دارد.
۵. تن صدای خود را عوض کند
غرزدن، نق زدن و گریه کردن باعث می‌شود کودک صدایی محو داشته باشد. کودک باید فرق بین انواع تن‌های صدا را بشناسد، پس با هم ایفای نقش کرده و از وی بخواهید انواع مختلف تن صدا را تمرین کنند و تن صدای با اعتماد بنفس را انتخاب کنند.
۶. ظاهر “خب که چی” را به فرزندتان آموزش دهید.
کودکتان باید بفهمد که وقتی ناراحت می‌شود و در کنار کودکان دیگر است، ظاهری به خود بگیرد که انگار چندان هم برایش مهم نیست.
📌حتی به بچه‌ها نگاه هم نکند.
📌 شانه‌هایش را بالا بیاندازد.
📌به دوردست‌ها نگاه کند.
در صورت امکان به راه خود برود. حتی می‌تواند سرش را هم تکان دهد و ظاهر “خب که چی، برام مهم نیست” به خود بگیرد.
نویسنده: میشله بوریا
مترجم: مینو پرنیانی
