وقتی به کودکی فکر میکنید که کمال طلب است، چگونه شخصی را تصور میکنید؟ بسیاری از ما احتمالاً به دانشآموزی کلیشهای فکر میکنیم که همیشه بالاترین نمره رامی گیرد و در 5 برنامه فوق درسی ثبت نام کرده و علاوه بر آن در آخر هفتهها زمانی برای فعالیتهای داوطلبانه پیدا میکند. اگرچه همه ما می دانیم که کمال طلبی یک “مشکل” است، اما معمولاً به عنوان یک مشکل خوب در نظر گرفته میشود، از مواردی که وقتی در مصاحبههای شغلی از شما خواسته میشود که نقاط ضعف خود را توضیح دهید اشاره به آن اشکالی ندارد.
اگرچه این یک تشخیص رسمی نیست، اما زمانی که از سلامت روانی کودکان صحبت میکنیم، معمولاً درکمان از کمال طلبی اشتباه است. درست همانطور که وقتی می گوییم “من خیلی OCD هستم” منظورمان این است که ما فوق العاده تمیز یا منظم هستیم، تمایل داریم هر کسی را که شدیداً موفقیت طلب است، کمال طلب بنامیم. اما کمال طلبی همیشه بچهها را به سمت موفقیت سوق نمیدهد، بلکه میتواند آنها را عقب نگه داشته و در معرض اضطراب و افسردگی قرار دهد. به خواندن این متن ادامه دهید تا با علائم و نشانههای رایج کمال طلبی در بچهها آشنا شوید و یاد بگیرید که چگونه میتوانید به فرزند خود که دارای رگههای کمال طلبی است کمک کنید.
کمال طلبی میتواند بچهها را عقب نگه دارد
بسیاری از ما – و گاهی خود من- به کمال طلبی به عنوان عاملی که کودکان را به سمت موفقیت سوق میدهد فکر میکنیم. در هر حال، حفظ استانداردهای بالا، شما را به چالش میکشد تا سختتر کار کنید و تسلیم نشوید. اما کمال طلبی واقعی همیشه چنین نتیجهای نمیدهد. بچههای کمال طلب آنقدر از شکست میترسند که ممکن است فعالیتهای خود را صرفاً محدود به کارهایی کنند که به راحتی توانایی انجام آن را دارند.
آنها ممکن است از ورزشهای جدید یا برنامههای فوقدرسی که در آن در معرض اشتباه قرار میگیرند، اجتناب کنند. همچنین ممکن است به جای رفتن به دنبال موضوعات جدید و نا آشنا، صرفاً به موضوعات و علایقی که با آن آشنا هستند بپردازند. چنین نگرشی در دراز مدت، میتواند رشد کودک را محدود کند. اشتباهات بخش مهمی از یادگیری هستند، بنابراین اجتناب از آنها به این معنی است که کودک فرصتهای یادگیری را در دراز مدت از دست میدهد. این کودکان همچنین در معرض از دست دادن فرصتهای تفریحی جدید نیز هستند چرا که شاید برخی از فعالیتهای ناآشنایی که کنار گذاشتهاند میتوانست بسیار سرگرم کننده باشد.
حتی زمانی که کودک کمال طلب در مدرسه موفق باشد، هزینه عاطفی زیادی برایش دارد. اگرچه ممکن است در ظاهر شاد و موفق به نظر برسند، اما این کودکان اغلب در درون دارای احساس ناامنی و نارضایتی هستند. بسیار سخت است که از دستاوردهای خود احساس رضایت کنید، وقتی همیشه احساس میکنید که میتوانستید کارهای بهتری انجام دهید.
چگونه به یک کودک کمال طلب کمک کنیم
والدین میتوانند کارهای زیادی برای حمایت از کودکانی که مستعد کمال طلبی هستند انجام دهند. بسیاری از مدارس شروع به درک اهمیت ایجاد یک طرز فکر رشد یافته کردهاند، طرز فکری که بچهها را تشویق میکند، به جای تمرکز روی نتیجه نهایی، روی تلاش خود در روند انجام کار متمرکز شوند. پرورش ذهنیت رشد یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای مبارزه با کمال طلبی انجام دهید. در اینجا به چند نمونه که میتوانید در خانه انجام دهید، اشاره میکنم.
به جای محصول، روی فرآیند تمرکز کنید. به جای اینکه فقط نقاشی شگفتانگیز فرزندتان یا نمره بالای او در یک آزمون را تحسین کنید، به او بگویید که به تلاش و کاری که برای رسیدن به آن نقطه کرده است،
افتخار میکنید. میتوانید از تمام تحقیقاتی که فرزندتان انجام داده است، دقتی که در کشیدن نقاشی خود داشته است، یا اینکه چقدر برای یادگیری یک مهارت جدید زمان صرف کرده است، تعریف کنید. حتی اگر نتیجه نهایی کامل نباشد، تلاش وی هنوز قابل تحسین است.
بین تصادفات و رشد و پیشرفت ارتباط برقرار کنید. بچههای بزرگتر ممکن است داستانهایی در مورد برخی از اشتباهات معروفی که افراد را به موفقیت غیرمنتظرهای سوق داده است را دوست داشته باشند. به عنوان مثال، پنیسیلین به طور تصادفی زمانی کشف شد که کپک روی یک ظرف پتری (آزمایشگاهی) رشد کرد درحالی که دانشمندان سعی داشت از آن برای کار دیگری استفاده کند. چیپس سیبزمینی نتیجه این است که شخصی سیبزمینی سرخ کرده را اشتباهاً خیلی نازک برش میدهد. پنیسیلین جانها را نجات میدهد، و چه کسی چیپس سیبزمینی را دوست ندارد؟
پس کتابهایی بخوانید که اشتباهات را جشن میگیرند.
کودکان کوچکتر ممکن است از Beautiful Oops! لذت ببرند، یک کتاب سه بعدی باز شونده، که نشان میدهد چگونه میتوان اشتباهات را از طریق یک کار هنری به چیزی زیبا تبدیل کرد. من از این کتاب در تمرین درمانی خود بسیار استفاده میکنم. این کتاب اگرچه برای خوانندگان کوچکتر در نظر گرفته شده است اما کودکان بزرگتر نیز آن را دوست دارند. و میتواند آغازگر گفتگوهای خوبی در مورد حل خلاقانه مشکلات باشد.
الگوی خوبی باشید. کمال طلبی میتواند در خانوادهها وجود داشته باشد چه به دلایل ژنتیکی و چه از طریق آموختهها. بچهها والدین خود را از نزدیک و با دقت مطالعه و مشاهده میکنند و از این طریق میآموزند که چگونه با مسائل برخورد کنند، بنابراین حتی شکستهای روزانه میتواند یک فرصت یادگیری باشد. به نحوه صحبت کردن درباره اشتباهات خود توجه کنید، به خصوص اگر عادت دارید به خودتان سخت بگیرید. اگر بتوانید آنها را بهعنوان موضوعی که مشکل بزرگی نیست تعریف کنید، ممکن است فرزندتان نیز از آن پیروی کند.
اگر کمال طلبی به اضطراب تبدیل شود، روان درمانی کودک میتواند کمک کند
شاید تعجب آور نباشد که بچههای کمال طلب مستعد ابتلا به اضطراب و افسردگی هستند. گاهی اوقات، کمال طلبی میتواند اولین نشانه یک اختلال سلامت روان مانند OCD باشد که میتواند شامل تکرار چیزها، بررسی مداوم کارها و نگرانیهای مکرر در مورد اشتباهات باشد. مبارزه با کمال طلبی میتواند برای کودک به شدت منزوی کننده باشد، و کودکان ممکن است احساس کنند که تنها افرادی روی زمین هستند که با این احساسات دست و پنجه نرم میکنند.
اگر مهارتهای مقابلهای یاری کننده به خود را امتحان کردهاید و برای غلبه بر نگرانیهای فرزندتان کافی نبودهاند، مشاوره میتواند به فرزندتان کمک کند که به شیوهای متعادلتر در مدرسه عمل کند. رویکردهایی مانند درمان شناختی رفتاری در زمانی که افکار آنها به طور غیرواقعی بر شکست متمرکز است. با گذشت زمان، بچهها میتوانند یاد بگیرند که انعطافپذیرتر فکر کنند و اشتباهات را بهسرعت کنار بگذارند. تقریباً به همان میزان از اهمیت- درمان – به بچهها اطمینان میدهد که تنها نیستند. بسیاری از بچهها (و بزرگسالان) این احساس را داشتهاند و بر نگرانیهای خود غلبه کردهاند.
نویسنده: کتی لیر
مترجم: امیر مداح